Αίτηση ακύρωσης υπέβαλαν στο ΣτΕ οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς και Καλλιστώ, μαζί με τον Δήμο Κόνιτσας, τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου – Αώου και Πίνδου, καθώς και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Med-INA), με σκοπό την προστασία του ποταμού Αώου από ένα παράλογο έργο εκτροπής νερού και παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας.
Συγκεκριμένα, οι αιτούντες ζητούν την ακύρωση του «Σχεδίου Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ηπείρου» και της στρατηγικής του μελέτης επιπτώσεων. Σύμφωνα με την προσφυγή, μέσα από αυτές τις αποφάσεις τους, οι αρμόδιοι υπουργοί παραβιάζουν τις προβλέψεις της κοινοτικής νομοθεσίας για την προστασία των νερών (οδηγία 2000/60/ΕΕ) και ανοίγουν τον δρόμο για την καταστροφή ενός μοναδικού οικολογικού θησαυρού που δίνει ζωή στην ευρύτερη περιοχή.
Επί της ουσίας, το έργο αυτό απειλεί συνολικά την περιοχή της Βάλια Κάλντα, καθώς:
-
Πραγματοποιείται εντός της Ζώνης ΙΙ του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου.
-
Θα επηρεάσει αρνητικά τη λεκάνη απορροής του Αώου ποταμού ειδικά κατάντη του έργου.
-
Δεκάδες είδη χλωρίδας και πανίδας εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από την ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των νερών του Αώου ποταμού.
-
Θα πλήξει προστατευόμενες περιοχές και οικοτόπους που αποτελούν καταφύγιο για πολλά απειλούμενα είδη χλωρίδας και πανίδας.
-
Συνοδά έργα, όπως δρόμοι πρόσβασης, θα δημιουργήσουν σημαντικές παράπλευρες απώλειες.
-
Θα επηρεάσει αρνητικά τον χαρακτήρα του τοπίου της περιοχής, μιας και θα πλήξει την πολιτισμική διάσταση των λειτουργιών του, και θα υποβαθμίσει τα στοιχεία αυτά που σήμερα το καθιστούν κύριο πόλο έλξης οικοτουρισμού.
“Το έργο «Αξιοποίηση του Υδατικού Δυναμικού της Πίνδου με Πολλαπλή και Πολυδύναμη Χρήση Νερού και Υδροηλεκτρική Εκμετάλλευση», το οποίο δεν έχει ξεκάθαρο στόχο, σχεδιάζουν οι εταιρείες ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε. & ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε. Στους διαφορετικούς σχεδιασμούς του, το έργο άλλοτε αφορά στην παραγωγή ενέργειας, άλλοτε στη μεταφορά 70 εκατ. κυβικών μέτρων νερού από τη Βοβούσα προς τη Λίμνη Ιωανννίνων και άλλοτε και στις δυο χρήσεις. Μόνη σίγουρη διάσταση αυτού του έργου είναι η καταστροφική για το μοναδικό περιβάλλον που φιλοξενεί η καρδιά της Βόρειας Πίνδου” αναφέρουν οι οργανώσεις.
Μάλιστα βάσει της ευρωπαϊκής οδηγίας – πλαίσιο για τα ύδατα – 2000/60/ΕΚ, η διαχείριση του νερού πρέπει να γίνεται σε επίπεδο λεκάνης απορροής ποταμού, αναγνωρίζοντας την ανάγκη προστασίας των υδάτινων και χερσαίων οικοσυστημάτων που βρίσκονται σε αυτήν. Θεσμοθετείται επίσης η υποχρέωση λεπτομερούς προγραμματισμού της χρήσης των υδάτινων πόρων, μέσω της κατάρτισης Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑ), ώστε να αποφεύγονται οι λύσεις που δεν συνάδουν με τις αρχές της αειφορίας και να αποτρέπονται οι μη αναστρέψιμες βλάβες του περιβάλλοντος. Από το 2009 και έπειτα, κάθε σχέδιο ή πρόγραμμα που ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στους υδάτινους πόρους ή στην ποιότητα των υδάτων, θα πρέπει να συντονίζεται με τις διατάξεις των ΣΔΛΑ, ώστε να επιτυγχάνονται οι περιβαλλοντικοί στόχοι της οδηγίας – πλαίσιο για τα ύδατα.
Η περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ και ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου Αώου Πίνδου, έχουν θέσει ήδη υπόψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το συγκεκριμένο έργο, καταγγέλλοντας ότι η εκτροπή του ποταμού Αώου στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, θα είναι καταστροφική τόσο για το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, όσο και για το ενδιαίτημα και τους πληθυσμούς του είδους προτεραιότητας Ursus arctos *.
Συγκεκριμένα καταγγέλλουν ότι το συγκεκριμένο έργο:
α. Ακυρώνει τις δράσεις και τα επιτεύγματα του έργου LIFE07NAT/GR/00291 με τίτλο «Επίδειξη δράσεων διατήρησης για το είδος Ursus arctos* και τον τύπο οικοτόπου 9530* στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, ΠΕ Γρεβενών, Ελλάδα» (2009-2013) και
β. Είναι ασύμβατη με τους στόχους και τις δράσεις του εγκεκριμένου έργου LIFE12NAT/GR/000784 (2013-2017) με τίτλο :«Δράσεις διατήρησης για την βελτίωση των συνθηκών συνύπαρξης της αρκούδας και ανθρώπου στο Ε.Π. Βόρειας Πίνδου».