Με τον κίνδυνο μιας εκτός ελέγχου εξάπλωσης του ιού προδιαγράφεται η αναγκαιότητα μιας πολιτικής δράσης χωρίς προηγούμενο
της Sara Santi για το globalproject.info – Μετάφραση Ευδοκία Ελευθερίου
Δρόμοι κλειστοί, μη δυνατότητα μετακίνησης από την μία πόλη στην άλλη χωρίς ειδική άδεια, με το σύστημα υγείας σε κατάρρευση. Αυτό που για πολλούς Ιταλούς πολίτες είναι σήμερα ένας πραγματικός εφιάλτης μοιάζει τραγικά με την καθημερινότητα των Παλαιστινίων στα κατειλημμένα εδάφη.
Μια γενική ματιά στο πρόβλημα της ελευθερίας κινήσεων: το σύστημα των check-points καθιστά κάθε μετακίνηση, ακόμη και για λόγους εργασίας, ένα είδος ταξιδιού με βάρκα την ελπίδα, όπου δεν ξέρει κανείς πότε/αν θα φτάσει στον προορισμό του ή, άλλες φορές, στο σπίτι. Η ισραηλινή γραφειοκρατία είναι εντελώς στρατιωτικοποιημένη, ωμή, αναμφίβολα διαφορετική (τουλάχιστον όσο δεν επαληθεύονται οι προϋποθέσεις μιας εμπόλεμης κατάστασης) από την δική μας.
Τώρα που λόγω επιδημίας τα πάντα σχεδόν να είναι κλειστά, δεν παρατηρούνται πλέον ατέλειωτες ουρές εκατοντάδων εργαζόμενων Παλαιστινίων να συσσωρεύονται στα σημεία όπου υπάρχουν μπλόκα. Αλλά ο κίνδυνος μιας σφαγής δεν έχει εκλείψει.
Η τελευταία αναφορά των Ηνωμένων Εθνών (2018) για το ζήτημα της υγειονομικής περίθαλψης στη Γάζα περιέγραφε ήδη το σύστημα υγείας «να έχει φτάσει σε σημείο διάλυσηςi»: η βίαιη καταστολή που άσκησε το Ισραήλ κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Πορείας της Επιστροφής (που άρχισε τον Μάρτιο του 2018 και διακόπηκε τον Δεκέμβριο του 2019) υπέβαλε σε σκληρή δοκιμασία την χωρητικότητα και την αποδοτικότητα των νοσοκομείων. Οι άνθρωποι που σε εκείνο το διάστημα επλήγησαν σε βαθμό ακρωτηριασμού/αναπηρίας από πυροβολισμούς των ισραηλινών ελεύθερων σκοπευτών εξακολουθούν να έχουν ανάγκη από περιοδική θεραπευτική φροντίδα με αποτέλεσμα να καταλαμβάνουν την πλειοψηφία των διαθέσιμων κλινών – υπολογίζεται ότι υπάρχει μία κλίνη ανά 1000 άτομα. Ας λάβουμε υπόψη επίσης ότι η Γάζα συνεχώς υπόκειται σε διακοπές ρεύματος και υδροδότησης. Τα δεδομένα που καταχωρήθηκαν τον τελευταίο μήνα δείχνουν ότι το μέγιστο χρονικό διάστημα που οι κάτοικοι είχαν την δυνατότητα να επωφεληθούν από την ηλεκτρική ενέργεια ήταν της τάξης των 15 ωρών την ημέραii.
Με δεδομένες τις ήδη επισφαλείς υγειονομικές συνθήκες, είναι φανερό ότι με τον κορωνοϊό προ των πυλών η προοπτική μιας πλήρους κατάρρευσης του παλαιστινιακού υγειονομικού συστήματος γίνεται όλο και πιο πιθανή και ανησυχητική. Με ήδη 57 επιβεβαιωμένα κρούσματα στην Δυτική Όχθη και 2 στην Λωρίδα της Γάζας, τίθεται το ζήτημα πώς, πότε και αν η ισραηλινή κυβέρνηση θα παρέμβει για να ανακόψει μια ανθρωπιστική καταστροφή.
Η επιταγή είναι επιτακτικότερη από ποτέ, προπάντων αν αναλογιστούμε με πόση ευκολία και με τι ταχύτητα θα μπορούσε να αυξηθεί ο αριθμός των κρουσμάτων σε μια περιοχή όπως εκείνη της Λωρίδας της Γάζας, στην οποία η πυκνότητα του πληθυσμού είναι της τάξης των 4.600 ανθρώπων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (έναντι των 2070 κατοίκων ανά τετρ. χιλιόμ. στη μητρόπολη του Μιλάνου, για παράδειγμα).
Αλλά η βιοτική συνθήκη των Παλαιστινίων στα Κατειλημμένα Εδάφη δεν πρέπει να εξετάζεται μόνο υπό το πρίσμα της ήδη υπάρχουσας κατάστασης ανάγκης. Αυτή η βαρύτατη επικείμενη απειλή μας αναγκάζει να δούμε αυτό που συχνότερα, και πολύ βολικά, θα προτιμούσαμε να αγνοούμε: οργανωμένες επιλογές του Ισραήλ οδήγησαν την Γάζα και την Δυτική Όχθη στην απομόνωση, στην φτώχεια και σε σοβαρότατες ελλείψεις στις κοινωνικού χαρακτήρα υπηρεσίες. Και δεν είναι τόσο μια παρέμβαση ανθρωπιστικού χαρακτήρα εκείνη η οποία αυτή τη στιγμή θα ήταν απολύτως αναγκαία, όσο μια ανάληψη ευθύνης.
Ο κορωνοϊός πλήττει αδιακρίτως, αλλά θα έχει διαφορετικές συνέπειες αν μολυνθεί ένας Ισραηλινός ή ένας Παλαιστίνιος, έτσι όπως διαφορετικές θα είναι οι συνέπειες αν πρόκειται για κάποιον ευκατάστατο ή για έναν άστεγο, έναν προνομιούχο ή έναν πρόσφυγα.
Το πρόβλημα είναι πολιτικό, κοινωνικό και δημογραφικό και επιζητεί λύσεις υπαγορευόμενες από μία πολιτική θέληση που θα προέκρινε την επιλογή μιας άμβλυνσης των ανισοτήτων. Αν και, ρεαλιστικά, δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε μια αιφνίδια αλλαγή πλεύσης της ισραηλινής κυβέρνησης, που αποσκοπεί αδιαμφισβήτητα στην εκμηδένιση των παλαιστινιακών κοινοτήτων, θα μπορούσαμε όμως, από την άλλη πλευρά, να απαιτήσουμε μια στοχευμένη χειρονομία από πλευράς της διεθνούς κοινότητας. Η έκρηξη αυτής της πλανητικής επιδημίας θα μπορούσε τότε να μετατραπεί σε μια ευκαιρία, που δεν πρέπει να χαθεί, μιας ανατροπής όσον αφορά τις τύχες των καταπιεσμένων.
i https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=23236&LangID=E
ii https://www.ochaopt.org/page/gaza-strip-electricity-supply