Την δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) στην Θεσσαλονίκη εξετάζει η κυβέρνηση, μετά και τις σχετικές δηλώσεις Σαμαρά από την 79η ΔΕΘ. “Διερευνούμε με την Ευρωπαϊκή Ένωση την δυνατότητα δημιουργίας ειδικών οικονομικών ζωνών, με πρώτη εδώ στη Θεσσαλονίκη, ώστε να έχουμε ακόμα ένα όπλο κατά της επιχειρηματικής μετανάστευσης” δήλωσε χαρακτηριστικά ο Α. Σαμαράς.
Η κυβέρνηση διαμηνύει πως μέσω των ΕΟΖ στην Θεσσαλονίκη, στην περιοχή της Σίνδου, θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για επιστροφή των “ελληνικών” επιχειρήσεων που εδώ και χρόνια βρίσκονται σε χώρες όπως η Βουλγαρία. Το.. θέμα είναι πως οι περισσότερες από αυτές έχουν κλείσει, άρα δεν υπάρχουν για να επιστρέψουν και να φέρουν μαζί τους την ανάπτυξη.
Η Ελλάδα, επί των ημερών της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου, είχε υποβάλει αίτημα για δημιουργία ΕΟΖ στην Ελλάδα, στην Κομισιόν, από το 2011. Η Κομισιόν εξέτασε το θέμα, αλλά έμεινε στα χαρτιά.
Τι είναι οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες
Οι επιχειρήσεις που βρίσκονται εντός των ΕΟΖ απολαμβάνουν χαμηλή φορολόγηση και ευνοϊκό μισθολογικό καθεστώς. Σύμφωνα με δημοσίευμα της “Καθημερινής” στόχος της κυβέρνησης είναι η λιγότερη γραφειοκρατία, η σύνδεση των αμοιβών με την παραγωγικότητα καθώς και ο χαμηλός φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα η κυβέρνηση σχεδιάζει οι επιχειρήσεις των ΕΟΖ να έχουν φορολογικό συντελεστή μεταξύ 15% και 17% ( από 26% σήμερα). Οι ΕΟΖ θα προσδιορίζονται γεωγραφικά αρχικά από την Θεσσαλονίκη και ακολουθούν οι περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Ηπείρου και Πελοποννήσου. Τέλος στις ΕΟΖ θα εφαρμόζονται απλουστευμένες διαδικασίες αδειοδότησης των επιχειρήσεων και θα προβλέπονται αυξημένες αποδοχές για τους εργαζόμενους μέσω πριμ που θα είναι συνδεδεμένα με την παραγωγικότητα…
Η παγίδα με τα πριμ
Σύμφωνα με μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) οι εργαζόμενοι δουλεύουν 10 με 16 ώρες καθημερινά, ενώ πολλές επιχειρήσεις λειτουργούν με βάση ημερήσιο και εβδομαδιαίο πλάνο παραγωγής, δηλαδή για να πληρωθεί ο εργαζόμενος πρέπει να πετύχει το πλάνο παραγωγής που του αναλογεί.
Οι χώρες που περιγράφουν το όραμα Σαμαρά
Η συγκεκριμένη μελέτη έγινε με βάση στοιχεία χωρών όπως Κίνα, Σενεγάλη, Μαυρίκιο, Κόστα Ρίκα, Μαλαισία, Τουρκία, Ταϊλάνδη, Ζιμπάμπουε και Δομίνικος. Μελέτες όπως αυτή της ILO χρησιμοποιούνται ως μοντέλα και εργαλεία για χώρες που θέλουν να δημιουργίσουν Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, και προκύπτουν μετά από δεκαετίες ύπαρξης τους σε κάποιες χώρες.
Ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζει το γεγονός ότι οικονομολόγοι του συστήματος δεν προκρίνουν τις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες για την Ελλάδα. Μιλώντας στην εφημερίδα “Το Βήμα” ο καθηγητής Οικονομολογίας, Ράλφ Βρόμπελ, δήλωσε πως είναι λάθος οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο να σχεδιάζουν την εγκατάσταση ΕΟΖ στην Ελλάδα, καθώς είναι μια αναπτυγμένη ευρωπαϊκή οικονομία της αγοράς και μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. “ Οι ΕΟΖ είναι εργαλεία για την ανάπτυξη χωρών που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο, όπως αυτές στο πρώην ανατολικό μπλοκ, ή υπό ανάπτυξη, όπως εκείνες στον Τρίτο Κόσμο” σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Βρόμπελ.
Η νέα αποικιοκρατία
Όπως σημειώνει σε άρθρο του, τον Απρίλιο του 2012, ο Άρης Χατζηστεφάνου στο περιοδικό “Επίκαιρα” οι γυναίκες εργάτριες ενός χωριού της Ινδίας, δουλεύουν 10 με 12 ώρες καθημερινά, παίρνοντας κάτι λιγότερο από τον βασικό μισθό. Κάθε πρωί ένα φορτηγάκι τις μεταφέρει 60 χιλιόμετρα μέχρι την ΕΟΖ που δουλεύουν. Από εκεί μοιράζονται σε περίπου 100 εργοστάσια και χάνονται ανάμεσα σε άλλους 22.000 εργάτες των ΕΟΖ.
Η κατάσταση στην ΕΟΖ της Ινδίας έφτασε σε τέτοιο σημείο ώστε προκάλεσε ακόμη και την αντίδραση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι ενστάσεις του οποίου δεν αφορούσαν τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά το γεγονός ότι οι ΕΟΖ μετατράπηκαν σε θύλακες κερδοσκοπίας. Φυσικά οι εργαζόμενοι στις Ζώνες φοβούνται να έρθουν σε επαφή με τα συνδικάτα, που μάχονται για καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Ο Α. Χατζηστεφάνου στο άρθρο του κλείνει λέγοντας “ Για αρκετούς ερευνητές οι ΕΟΖ σε αρκετές χώρες έφτασαν να αποτελούν μια νέα μορφή αποικιοκρατίας. Με την μόνη διαφορά ότι οι νέοι αποικιοκράτες δεν έπρεπε να εισβάλλουν και να καταλάβουν τη χώρα για να δημιουργίσουν τις κατάλληλες συνθήκες για τις επιχειρήσεις τους. Αυτό πλέον είναι αρμοδιότητα της τοπικής κυβέρνησης.”