Την τεράστια απώλεια εσόδων για το ελληνικό δημόσιο από την αποφυγή φορολόγησης των κερδών της Eldorado Gold (της μητρικής πολυεθνικής εταιρείας της Ελληνικός Χρυσός) που μέσα από το σχέδιο της ανοιχτής εξόρυξης έχει οδηγήσει ήδη στην καταστροφή ένα μεγάλο κομμάτι του βουνού Κάκαβος στις Σκουριές της ΒΑ Χαλκδιικής, ερευνά ή ολλανδική ΜΚΟ «SOMO»(Centre for Research on Multinational Corporations – Κέντρο για την Ερευνα των Πολυεθνικών Εταιρειών). Πρόκειται για έναν ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ασχολείται και κοινωνικο-οικονομικά αλλά και οικολογικά ζητήματα και ο οποίος σήμερα σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης )με συνδιοργανωτή το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων) θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα της έρευνάς που έχει κάνει σχετικά με τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων των πολυεθνικών στα ανθρώπινα δικαιώματα και την δυνατότητα που δίνεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία σε αυτές να πληρώνουν ελάχιστους φόρους σε χώρες όπου δραστηριοποιούνται και που συνήθως βρίσκονται σε οικονομική κρίση όπως η χώρας μας.
Όσον αφορά το επίκεντρο της έρευνας της η Somo τονίζει μεταξύ άλλων στην έκθεσή της ότι η Eldorado Gold έχει γίνει συνώνυμο στην Ελλάδα με το ξεπούλημα δημόσιων συμφερόντων ενώ παράλληλα δεν έχει γίνει γνωστό ότι η ελληνική θυγατρική της Eldorado Gold υπεύθυνη για το αμφιλεγόμενο σχέδιο της εξόρυξης χρυσού στην Χαλκιδική και την Θράκη ανήκει σε δύο ολλανδικές εταιρείες-ταχυδρομικές θυρίδες που ονομάζονται Eldorado Gold (Ελλάδα) BV και Eldorado Θράκη (Ελλάδα) BV αντίστοιχα. Κανείς επίσης μέχρις σήμερα δεν γνώριζε ότι αυτή και άλλες τρεις ολλανδικές εταιρείες –ταχυδρομικές θυρίδες χρηματοδοτούν την ελληνική θυγατρική με ομολογιακά δάνεια για να λάβουν μεγάλα ποσά των τόκων από την Ελλάδα, τα οποία καταλήγουν μέσω μιας άλλης εταιρείας στα νησιά Μπαρμπέιντος όπου η φορολόγηση των πολυεθνικών είναι σχεδόν μηδενική.
Σύμφωνα με την SOMO η νομική παρουσία της Eldorado Gold στην Ολλανδία εγείρει σοβαρά ερωτήματα όσον αφορά την δημοσιονομική συμβολή που μια εταιρεία με τέτοια περίπλοκη φορολογική διαδρομή θα έχει σε μια χώρα που μαστίζεται από την κρίση με αδύναμη φορολογική διοίκηση όπως η Ελλάδα. Η ΜΚΟ ερευνά ακόμη το αν η χρήση των Ολλανδικών εταιρειών ταχυδρομικών θυρίδων από εταιρείες ενεργές στην Ελλάδα οδηγεί σε φοροδιαφυγή στην χώρα μας και σε συνδυασμό με τον ρόλο των Κάτω Χωρών και της Ευρώπης ως πιστωτών της Ελλάδας, θα έχουν ως επίπτωση την μείωση της φορολογικής βάσης στην Ελλάδα. Βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι οι ασκούμενες πολιτικές αλλά και το φορολογικό κλίμα επιτρέπουν στην Eldorado Gold να δημιουργήσει επιθετικές δομές φοροαποφυγής.
Εκτός από το οικονομικό σκέλος η έρευνα εστιάζει σε δύο διαστάσεις παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων:στα πολιτικά δικαιώματα (μέθοδοι καταστολής των κατοίκων που αντιστέκονται στην Χαλκιδική) και στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα προκύψουν από την δραστηριότητα της Eldorado Gold και που μόνο στόχο θα έχουν το ιδιωτικό όφελος και ένα μηχανισμό απώλειας φόρων στην Ελλάδα.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας η περίπτωση της Eldorado δεν είναι μεμονωμένη αλλά η φοροαποφυγή μέσω νόμιμων επιθετικών στρατηγικών μεθόδων όσον αφορά την φορολόγηση τέτοιου τύπου εταιρειών είναι διαδεδομένη στην Ελλάδα και όλα αυτά φυσικά ιδωμένα στο πλαίσιο της κρίσης των μέτρων δημοσιονομική προσαρμογής που επιβάλλεται από τους δανειστές της Ελλάδας, την Ε.Ε. το ΔΝΤ και την τρόικα.
Στην έρευνα εξετάζονται παραλληλισμοί μεταξύ του πολιτικού πλαισίου της Ελλάδας και άλλων αναπτυσσόμενων χωρών (στην Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ασία) που μαστίζονται από το χρέος και υποβλήθηκαν σε νεοφιλελεύθερα προγράμματα, εξωτερική χρηματοδότηση και μια άγρια επίθεση στα εργασιακά και δημόσια αγαθά από το κεφάλαιο. Αυτό ώθησε το ερευνητικό κέντρο SOMO με έδρα το Άμστερνταμ, να διερευνήσει πιθανή φοροαποφυγή από την Eldorado Gold στην Ελλάδα, ένα συνηθισμένο πρόβλημα και σε άλλα μέρη του κόσμου με παρόμοιες κοινωνικοικονομικές συνθήκες. Στη Ζάμπια για παράδειγμα, ακτιβιστές αποκάλυψαν ότι μόνο δύο από τις οκτώ πολυεθνικές μεταλλευτικές εταιρείες έχουν εμφανίσει κέρδη εδώ και χρόνια.
Τέλος η έρευνα αναλύει εκτενώς στην ιστορία της μεταβίβασης των 300.000 στρεμμάτων δάσους στις Σκουριές και των μεταλλείων στο Στρατώνι και την Ολυμπιάδα από την TVX στην Ελληνικός Χρυσός αλλά και τις παρατυπίες κατά τη διαδικασία έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων της εξόρυξης. Επισημαίνεται η αναμενόμενη περιβαλλοντική καταστροφή μέσα από την δημιουργία του ανοιχτού ορύγματος εξόρυξης, την διαδικασία flash melting το αρσενικό στον αέρα και στο νερό, την αποψίλωση των δασών και την εξάντληση των υπόγειων υδάτων ενώ παράλληλα γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην αντίσταση των κατοίκων στα σχέδια της πολυεθνικής με πολλαπλές μορφές διαμαρτυρίας που συνάντησαν την καταστολή της ελληνικής αστυνομίας και την ποινικοποίηση του αγώνα τους από το ελληνικό κράτος.
Στην εκδήλωση τα βασικά προκαταρκτικά συμπεράσματα της έρευνας που θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους θα παρουσιάσουν ο Jamie Kneen από το Mining Watch Καναδά ο οποίος θα αναφερθεί στις Καναδικές μεταλλευτικές εταιρείες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ ο Patrick Kryticous Nshindano από την ActionAid Ζάμπια θα κάνει παρουσιάσει τις επιπτώσεις της μεταλλευτικής βιομηχανίας και την απουσία οικονομικής συνεισφοράς της στις χώρες του Νότου. Το απόγευμα θα γίνουν εργαστήρια σχετικά με την απώλεια σε επίπεδο δημοσίου συμφέροντος από την εξορυκτική βιομηχανία, τις μεθόδους αντίστασης στα μεγάλης κλίμακας μεταλλευτικά έργα και τη χρήση της έρευνας για την καταπολέμηση των εταιρικών παραβάσεων.
Η εκδήλωση διοργανώνεται με την υποστήριξη του SOSTE TO NERO.
Σταυρούλα Πουλημένη