Η κινηματογραφική λέσχη των απολυμένων των τριών ραδιοφώνων της ΕΡΤ-3 (FM 102, 7,58, βραχέα) συνεχίζει το πετυχημένο αφιέρωμά της με θέμα Στις ομίχλες του νουάρ, με τη συμπαράσταση του ΚΕΜΕΣ, τη χορηγία των ταινιών από τη New Star και τον κ. Βελισσάριο Κοσυβάκη και την προσφορά της αίθουσας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ (Εθνικής Αμύνης 1) από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας- Τομέας Πολιτισμού.
Την Τρίτη 29 Οκτωβρίου στις 9 το βράδυ, στον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ παρουσιάζει με δωρεάν πάντα είσοδο σε πρώτη προβολή (σε επίπεδο επανεκδόσεων) για τη Θεσσαλονίκη το κλασικό νουάρ του Φριτς Λανγκ Η σκύλα (1945, ΗΠΑ) σε σενάριο από θεατρικό έργο και ριμέικ της ταινίας του Ζαν Ρενουάρ στα 1931. Πρωταγωνιστούν Έντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον, Τζόαν Μπένετ, Νταν Ντουρία.
Πριν από την προβολή θα προηγηθεί μουσικό χάπενινγκ από τον Αλέξανδρο Τριανταφύλλου, βασικό στέλεχος του ραδιοφώνου.
Την ταινία θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, του οποίου θα διανεμηθεί έντυπη ανάλυση στους θεατές.
Για τους τελευταίους εκφράζεται η πρόταση να αφιχθούν έγκαιρα, δεδομένου ότι στο Γεράκι της Μάλτας έγινε το αδιαχώρητο.
Η Σκύλα αφηγείται την ιστορία ενός ταπεινού, μεσόκοπου, παντρεμένου λογιστή, που τον ελεύθερο χρόνο του ζωγραφίζει πίνακες και μπλέκεται με μια νέα, όμορφη γυναίκα που τον εκμεταλλεύεται.
Εξαιρετικές εξπρεσιονιστικές λήψεις, κλειστοφοβική ατμόσφαιρα, υψηλή αισθητική, πολλαπλές αναφορές και ένα τέλος που συντάραξε το Χόλιγουντ. Ο ένοχος δεν συλλαμβάνεται.
Η κινηματογραφική λέσχη γνωρίζει μεγάλη αποδοχή από τον κόσμο της Θεσσαλονίκης, καλύπτει ένα μεγάλο κενό και θα συνεχίσει το αφιέρωμα στα αμερικανικά φιλμ- νουάρ με τουλάχιστον άλλες τέσσερις κορυφαίες δημιουργίες του είδους.
Η κριτική του Α. Δερμεντζόγλου, που θα διανεμηθεί στους θεατές, αναφέρει τα εξής:
«Ο βασικός ήρωας, ο μεσόκοπος λογιστής που έχει πάθος με τη ζωγραφική, εμπλέκεται ανάμεσα σε δύο θεατρίνες. Είναι η μέγαιρα σύζυγός του και μια όμορφη κοπέλα που τη σώζει στο δρόμο από επίθεση: Η τελευταία είναι μέρος μιας σκηνοθεσίας, ενός εσωτερικού θεάτρου- και ο εφιάλτης αρχίζει!
Ριμέικ της ταινίας του Ρενουάρ, η κατά Λανγκ Σκύλα ισορροπεί μεταξύ ενός βαρέος εξπρεσιονισμού και μιας ποιητικής αύρας. Ο Λανγκ περιφρουρεί την ψυχή του ήρωά του σαν να είναι ένα πληγωμένο πουλάκι. Της επιτρέπει να φύγει μέσω του φαντασιακού αλλά και της τέχνης.
Ειδικά για την ταινία έγιναν κάποιοι ζωγραφικοί πίνακες, που αργότερα εκτέθηκαν σε έκθεση. Είναι αξιομνημόνευτο πώς ένα ψυχολογικό, δραματικό νουάρ μπορεί και στοχάζεται τόσο πολύπλοκα πάνω στο αναπαραστατικό κάδρο και κατ’ επέκταση στην τέχνη. Ο στοχασμός προχωρά πάρα πέρα, στη σχέση κίβδηλου- πραγματικού – ζωής- τέχνης.
Η μέγιστη ιδεολογική επίδοση του Λανγκ είναι η άποψή του πως από τον φουκαρά ήρωα, πέραν της ψυχής του, η κοπέλα και ο εραστής της εκμεταλλεύονται την υπεραξία του αναπαραστάσιμου φαντασιακού του. Είναι φανερό πως ο μέγας δημιουργός αναφέρεται στη δική του σχέση με το Χόλιγουντ και την «κλοπή» της κοινωνιολογικής υπεραξίας του. Είναι επίσης φανερό πως σχολιάζει τον τρόπο που ο καπιταλισμός υπερκοστολογεί τη δημιουργία, όταν την εμπλέκει στις εμπορευματικές διαδικασίες.
Έτσι, ακυρώνει την τέχνη και τη μετατρέπει σε τεχνική, έτσι μεταβάλλει το αναπαραστατικό κάδρο σε στείρα ψυχαγωγική μορφή μαζικής κουλτούρας. Το έργο τέχνης αξίζει όσο το κοστολογούν τρίτοι ερήμην του δημιουργού. Είναι μια σχιζοφρενική κατάσταση, από την οποία διαφεύγει– με φινάλε που θυμίζει αρχαιοελληνική τραγωδία– ο ήρωας μέσω της συνειδητής επιλογής της τρέλας.
Η εκπληκτική φωτογραφία, η μοναδικότητα του πατριάρχη Ρόμπινσον και η αμείλικτη καθαρή ματιά του Λανγκ μετατρέπουν το φιλμ σ’ ένα σπάνιο γοτθικό κομψοτέχνημα, που θυμίζει την αισθητική του Μ, με μια σπάνια εξπρεσιονιστική αντιληπτικότητα του απολεσθέντος, που πλανάται ως διαφεύγουσα, αόρατη ύλη».