Ο Βόφγκανγκ Μουνχάου, ιδρυτής της γερμανικής έκδοσης των Financial Times, πάει να πει «πιο κατεστημένο πεθαίνεις», σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών σήμερα υποστηρίζει ότι η μόνη λύση για την Ελλάδα είναι μια συμφωνημένη χρεοκοπία εντός Ευρωζώνης και η αθέτηση του ελληνικού χρέους. Ταυτόχρονα, διαχειρίζεται με πολύ αποδραματοποιημένο τρόπο όλα τα σχετικά με capital controls, παράλληλα νομίσματα και εναλλακτικές χρηματοδοτήσεις δείχνοντας έτσι πόσο μακριά από τον Αρμαγεδδώνα βρίσκονται τέτοιου τύπου επιλογές. Λίγο καιρό πριν άλλος ένας κορυφαίος του mainstream, ο «δικός μας Κύπριος» νομπελίστας Αζαριάδης πρότεινε ψύχραιμα αντίστοιχες επιλογές.
Την ίδια στιγμή, στα ελληνικά ΜΜΕ -και όχι μόνο- μια τέτοια συζήτηση προκαλεί πραγματικό κατακλυσμό και παρωθεί σε αποκαλυψιακά οράματα. Τα ΜΜΕ, ως μακρύ χέρι της ελληνικής άρχουσας τάξης, είναι απολύτως λογικό να το κάνουν. Κάθε ενδεχόμενο «ρήξης» προκαλεί ανατριχίλα στο μέτρο που οδηγεί σε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση με κακές προοπτικές για τα ίδια και τα αφεντικά τους –και δεν αναφέρομαι μόνο στα άμεσα αφεντικά.
Όλοι οι υπόλοιποι δεν έχουμε λόγο να ανατριχιάζουμε. Πράγμα που επιβεβαιώνει, νομίζω, ο Μουνχάου, όπως και πολλοί άλλοι εκεί έξω, ενώ εδώ η συζήτηση αυτή είναι σχεδόν απαγορευμένη.
Και κάνει πολύ καλά ο γερμανός γιατί λέει κατάμουτρα στους πιστωτές πως η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλογές κι, επομένως, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν με μεγαλύτερο ορθολογισμό την κατάσταση.
Έχουν πολλά να χάσουν οι «εταίροι» αν οδηγήσουν την κατάσταση στα άκρα. Και έχει πολύ δίκιο ο Τσίπρας όταν τους διαμηνύει πως, σε ό,τι αφορά τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, εμείς ό,τι είχαμε να κάνουμε το κάναμε και τώρα είναι η σειρά σας. Αν δεν ανταποκριθείτε, πολύ απλά η συμφωνία δεν ισχύει.
Πραγματικά η ελληνική κυβέρνηση έκανε ήδη περισσότερα από όσα όφειλε αναζητώντας ένα συμβιβασμό. Πολύ περισσότερα. Γι’ αυτό και η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε αυτόν τον συμβιβασμό επώδυνο. Δεν υπάρχει, λοιπόν, κανένα περιθώριο υπαναχωρήσεων στα πεδία που η κυβέρνηση όρισε ως αδιαπραγμάτευτα: συντάξεις, εργασιακά, φορολογική επιβάρυνση, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Και δεν θα γίνει καμία υπαναχώρηση. Ή θα μας δοθούν χρήματα ή δεν θα πληρωθούν δόσεις: με δική τους επιλογή.
Πιστεύω, λοιπόν, πως δεν θα κάνουν αυτήν την επιλογή. Όποιος παρακολουθεί δηλώσεις, αμερικανών κυρίως αξιωματούχων, αντιλαμβάνεται πως μια έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη αντιμετωπίζεται ως πολλαπλή Lehman Brothers – ο Eichengreen μιλάει για Lehman Brothers στο τετράγωνο. Έχουν πλήρη αίσθηση για τον εικονικό χαρακτήρα της «ανάκαμψης», η οποία, οποίο θαύμα, επισυμβαίνει ενώ οι παγκόσμιες παραγωγικές επενδύσεις είναι για έβδομο χρόνο στον πάτο και ο Lawrence Summers, νο 1 της νεοφιλελεύθερης «Συναίνεσης της Ουάσιγκτον», προτείνει ως μόνη λύση τη δημιουργία διαδοχικών φουσκών μπροστά στον κίνδυνο ενός «νέου 1937», ενός νέου επεισοδίου, δηλαδή, παρόξυνσης της παρατεινόμενης καπιταλιστικής κρίσης.
Σε αυτές τις συνθήκες μια επιλογή ρήξης από τους πιστωτές υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να αποδειχτεί αυτοκτονική. Και τα θινκ τανκ τους το ξέρουν καλά. Με την πρακτική τους, λοιπόν, επιδιώκουν να πιέσουν την ελληνική κυβέρνηση σε υποταγή. Αυτό έκαναν και στη Ρίγα χτες, αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν επιδιώκοντας την ταπεινωτική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, την πτώση της ελληνικής κυβέρνησης και την ακύρωση του παραδείγματος που συνιστά η παρουσία της στην Ευρώπη. Αν τους αφήσουμε.
Γιατί δεν έχουν πραγματικά ρεαλιστική απάντηση στην αποφασιστικότητα της κυβέρνησης. Γι’ αυτό και έχουμε τρόπο να αποφύγουμε να πέσουμε στην παγίδα τους.
Αρκεί να κάνουμε αυτά που σημείωσε ο Γιάννης Αλμπάνης πριν από μερικές μέρες (1): «Τώρα είναι η ώρα για τολμηρές πολιτικές πρωτοβουλίες που θα εκτρέψουν την πορεία της διαπραγμάτευσης για να αποφευχθεί το διαφαινόμενο αδιέξοδο. Τρεις θα μπορούσαν να είναι οι άξονες τέτοιων πρωτοβουλιών: Πρώτον, πρέπει την «ώρα μηδέν» να μην την ορίσουν οι δανειστές, αλλά η ελληνική πλευρά, δεδομένου ότι ο χρόνος ορίζει σε μεγάλο βαθμό τις συντεταγμένες των εξελίξεων. Δεύτερον, η πληρωμή μισθών και συντάξεων πρέπει να έχει απόλυτη προτεραιότητα έναντι των απαιτήσεων των δανειστών, όπως άλλωστε είχε υπογραμμίσει ο Αλέξης Τσίπρας στην επιστολή του προς την Άνγκελα Μέρκελ. Τρίτον, απέναντι στο εκβιαστικό δίλημμα των δανειστών πρέπει να τεθεί ανοιχτά μια τρίτη εναλλακτική, αυτή της ρήξης με τους δανειστές. Μια εναλλακτική αναμφίβολα επώδυνη, που μπορεί όμως στις σημερινές συνθήκες να είναι η λιγότερο κακή από αυτές που καλούμαστε να επιλέξουμε».
Αν το κάνουμε, οι πιθανότητες είναι μαζί μας. Και τότε ο «έντιμος συμβιβασμός» θα είναι πολύ ευκολότερο να επιτευχθεί. Η διακηρυγμένη αποφασιστικότητα για ρήξη όχι μόνο δεν τον απομακρύνει, αλλά τον φέρνει όλο και πιο κοντά.
(1) Να μην πέσουμε στην παγίδα των δανειστών, RedNotebook, 23 Απριλίου 2015