Ο Χοσέ Δονόσο είναι ένας κλασικός Χιλιανός συγγραφέας. Το βιβλίο του Casa del Campo, που έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά με τον τίτλο Οι βαθύπλουτοι Βεντούρα και οι ανθρωποφάγοι, είναι μια αλληγορία της Χιλής, κατά τη διάρκεια της πολυτάραχης δεκαετίας του ’70. Διαβάζοντάς το, ένας αριστερός αναγνώστης, δεν συγκλονίζεται τόσο από την αγριότητα της δικτατορίας Πινοσέτ. Αυτά λίγο – πολύ τα ξέρουμε. Η ισχυρή επίδραση του βιβλίου βρίσκεται στην περιγραφή των συνθηκών χάους που δημιουργήθηκαν κατά τη διακυβέρνηση Αλιέντε και που αποτέλεσαν το έναυσμα για το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Το πόσο αντικειμενική και ακριβής είναι η περιγραφή του Δονόσο, είναι θέμα μεγάλης συζήτησης. Οφείλουμε όμως να παραδεχτούμε το εξής: το συλλογικό μας υποσυνείδητο είναι βομβαρδισμένο με αφηγήσεις που συνδέουν την αριστερή διακυβέρνηση με ήττες. Ο κυρίαρχος λόγος μάς έχει εμποτίσει με την ιδέα ότι η πολιτική της Αριστεράς είναι ενάντια σε κάποιους φυσικούς νόμους που διασφαλίζουν την τάξη και την ομαλότητα στην οικονομία, την κοινωνία και τη ζωή των ανθρώπων. Αντίθετα, η πολιτική της Δεξιάς, σε όλες της τις μορφές, όσο παράλογη, αυταρχική και καταστροφική και αν είναι, συμπλέει με τους νόμους αυτούς. Με μια κουβέντα, η γενική λανθάνουσα πεποίθηση θεωρεί ότι μια κυβερνώσα Αριστερά είναι καταδικασμένη να τα κάνει μαντάρα, με την ξεροκεφαλιά της, τον βολονταρισμό της, τη δογματική της εμμονή να πάει ενάντια στο ρεύμα και τους συσχετισμούς δύναμης. Στην καλύτερη περίπτωση -και αυτό πονάει πολύ τους αριστερούς- μια κυβερνώσα Αριστερά, προκειμένου να διατηρήσει τον έλεγχο των πραγμάτων, είναι καταδικασμένη να συμβιβαστεί, σε σημείο που δύσκολα να αναγνωρίζεται ως Αριστερά μετά από λίγο καιρό.
Αυτό το παιχνίδι παίζεται αυτή την περίοδο στην Ελλάδα. Η τραγική αποτυχία του «σχεδίου απεμπλοκής» και η κακήν κακώς αναδίπλωση της κυβέρνησης Σαμαρά χρησιμοποιείται τώρα ως το βασικό επιχείρημα εναντίον της Αριστεράς. Λένε: «Αν εμείς, που πήγαμε να κάνουμε μισή κίνηση για τα μάτια του κόσμου, φάγαμε τόσο άσχημα τα μούτρα μας, σκεφτείτε τι έχει να γίνει με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που εννοεί σοβαρά να συγκρουστεί με το ευρωπαϊκό σύστημα εξουσίας και τις αγορές». Εκεί που πριν μερικούς μήνες πουλούσαν success story, τώρα επισείουν τον θανάσιμο κίνδυνο της αβεβαιότητας. Παίζουν το τελευταίο τους χαρτί, γνωρίζοντας ότι ο φόβος της αβεβαιότητας είναι εξαιρετικά ισχυρός, ακόμα και στους πιο απελπισμένους ανθρώπους.
Δουλειά λοιπόν της Αριστεράς είναι να καταπολεμήσει την αβεβαιότητα αυτήν. Όχι βάζοντας διαρκώς περισσότερο νερό στο κρασί της – στέλνοντας δηλαδή το μήνυμα ότι φοβάται τη νίκη της όσο και όλος ο υπόλοιπος κόσμος, ούτε ξορκίζοντας την αβεβαιότητα με ξύλινους δογματισμούς περί ταξικού λαϊκού κινήματος. Αλλά διεκδικώντας σοβαρά και αξιόπιστα την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία. Πείθοντας ότι το πρόγραμμα και το σχέδιό της ανοίγουν νέους δρόμους και αποδεικνύοντας ότι είναι έτοιμη τόσο για τις συγκρούσεις όσο και για τους ελιγμούς που χρειάζονται για να πετύχει τους στόχους της. Μόνο έτσι μπορεί να συσπειρώσει γύρω της, όχι απλώς την αγανάκτηση και την απελπισία, αλλά την θετική προσδοκία και την ενεργό κοινωνική στήριξη.
Αυτό φυσικά δεν γίνεται γυρίζοντας έναν διακόπτη ούτε το φτιάχνεις με μια συνταγή. Βοηθάει όμως πολύ να έχεις τις δυνάμεις το μυαλό και τα συναισθήματα προσανατολισμένα στην ιστορική σου αποστολή, που είναι να βγάλεις την κοινωνία και την οικονομία από τον φαύλο κύκλο της καταστροφής. Γι’ αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να απεγκλωβιστεί από τα υπαρξιακά προβλήματα, την κρίση ταυτότητας και το είδος των εσωτερικών αντιπαραθέσεων που κουβαλάει από τις εποχές του 3,5% και του 4%. Η συγκυρία φωνάζει για πιο ώριμες πολιτικές λειτουργίες και πιο αποτελεσματική κοινωνική και πολιτική δράση. Η Ιστορία χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε την Αριστερά, αλλά δεν πρόκειται να καθίσει να την περιμένει.
Πηγή: avgi.gr
Photo credit: KONSTANTINOS TSAKALIDIS / SOOC