Στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε αυτή την εβδομάδα ο Δήμαρχος του Δικελί, Osman Özgüven, μιας πόλης της Τουρκίας που βρίσκεται απέναντι από τη Μυτιλήνη και έχει να μας παρουσιάσει μια σειρά άγνωστα μα πολύ ενδιαφέροντα και ελπιδοφόρα παραδείγματα για την διαχείριση του νερού αλλά και την πολιτική βούληση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Συνέντευξη στην Κατερίνα Μπακιρτζή
«Ξεκινήσαμε μειώνοντας κατά 50% τη τιμή για όσους εργάζονταν ώστε το νερό να φτάνει στα σπίτια μας και συνεχίσαμε με διαγραφή των χρεών φτωχών οικογενειών» μου λέει όταν ξεκινάμε να κουβεντιάζουμε για τον τόπο του και το νερό ο κ. Özgüven.
«Εμείς μοιράζουμε το νερό δωρεάν σε όλες τις άπορες οικογένειες και στις οικογένειες που μπορούν να πληρώσουν δίνουμε δωρεάν μέχρι 10 κυβικά. Αν τους ξεπεράσουν πληρώνουν το σύνολο του ποσού. Πιστεύουμε ότι το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα και έτσι αποφασίσαμε να δώσουμε το νερό δωρεάν μέχρι και για 10 κυβικά το μήνα για κάθε οικογένεια. Αν κάποιος τα ξεπεράσει πληρώνει το σύνολο του ποσού» προσθέτει.
«Έτσι και το νερό προσφέρεται στο λαό και ο λαός εξοικονομεί νερό για να μη ξεπεράσει το όριο» τονίζει παρουσιάζοντας έναν εναλλακτικό και δίκαιο τρόπο διαχείρισης του νερού.
«Μια ομάδα Δημάρχων αποφασίσαμε και πήγαμε το θέμα του νερού στο αρμόδιο όργανο της αυτοδιοίκησης. Σ’ εμάς οι τοπικές αυτοδιοικήσεις είναι σαν μια αυτοδιοικητική «κυβέρνηση» που παίρνει δικές τις αποφάσεις. Για τον τόπο μας μπορούμε να παίρνουμε αποφάσεις χωρίς να ζητάμε το λόγο από τη κεντρική διοίκηση» διευκρινίζει όταν τον ρωτώ για το πώς ξεκίνησε θεσμικά αυτή η πρωτοβουλία.
«Όμως στο κράτος μας υπάρχει νόμος ότι πρέπει να δίνουμε το νερό στο λαό με κέρδος όχι λιγότερο από 10%. Αλλά οι νόμοι δεν είναι πάντοτε κοντά στους ανθρώπους και δεν είναι πάντα δίκαιοι. Το σύστημα βλέπει το λαό σαν πελάτη του. Για το νερό όμως υπάρχει το δίκιο της ζωής» υπογραμμίζει.
Έτσι και αλλιώς στο Δικελί όπως μου περιγράφει σε κανέναν δεν έχουν κόψει το νερό γιατί δεν πλήρωσε.
«Το σύνθημά μας είναι πως το νερό είναι ένα κοινό αγαθό του λαού» επαναλαμβάνει με θέρμη ο κ.Özgüven.
«Εμείς στα τελευταία γεγονότα της Ταξίμ μπορέσαμε να χρησιμοποιήσουμε τόσο νερό για να ρίξει η αστυνομία πάνω στους διαδηλωτές και δεν μπορούμε να το δώσουμε δωρεάν;» λέει με μια δόση χιούμορ.
«Πιστεύω ότι άμα θέλουμε να έχουμε δημοκρατία πρέπει να συμπεριφερόμαστε στο νερό σαν ανθρώπινο δικαίωμα. Αλλιώς δεν έχουμε δημοκρατία» προσθέτει.
Όπως μου περιγράφει στη Τουρκία υπάρχει ένα ενεργειακό κόστος για το νερό που αν δεν το πληρώσει ο Δημος το κράτος τους κόβει το νερό. «Αυτό γίνεται και με το ηλεκτρικό» τονίζει και προσθέτει «Στην ουσία για ό,τι έρχεται από μακριά επωφελούνται οι εταιρείες από την κοινοπραξία γιατί παίρνουν χώρο».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δήμου περισσότερες από 5.000 οικογένειες δεν πληρώνουν καθόλου και καταναλώνουν κάτω από 10 κυβικά ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αυτοί που δεν πληρώνουν ξεπερνούν το 30%. Ένα ακόμα στοιχείο που είναι ενδιαφέρον είναι η τιμή του κυβικού που αγγίζει τα 0,40 ευρώ ενώ ταυτόχρονα τα παραπάνω μέτρα δεν ισχύουν για τις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και η τιμή διαφοροποιείται.
Αξίζει να αναφερθεί πως το Δικελί είναι μια πόλη όπου τον χειμώνα ο πληθυσμός της δε ξεπερνά τους 20.000 κατοίκους ενώ το καλοκαίρι ο πληθυσμός της αγγίζει τους 300.000 ανθρώπους. Η εταιρεία για το νερό δεν τροφοδοτείται με χρήματα από την κεντρική διοίκηση παρά μόνο από το ταμείο του Δήμου, όπως και οι επενδύσεις σε υποδομές.
«Όταν συμπεριφέρεσαι ενάντια στην άποψη του κράτους παίρνεις ρίσκα αλλά θεωρώ ότι πρέπει να παίρνουμε ρίσκα και να κάνουμε το σωστό. Να κάνουμε αν χρειαστεί άλλα από αυτά που λέει ο νόμος» μου λέει με πολύ πάθος.
Ο κ. Özgüven διώχθηκε από το κράτος για την απόφασή του να δίνει στους δημότες το νερό δωρεάν, όμως η συμπαράσταση που του έδειξε ο λαός κατέληξε στην αθώωση του.
«Με έχουν δικάσει για αυτή την επιλογή μου, όμως με την υποστήριξη της κοινωνίας, η οποία μου έδωσε 60 δικηγόρους για να με υπερασπιστούν αθωώθηκα. Απειλήθηκα συνολικά με ποινή φυλάκισης 12 ετών» μου λέει.
«Εμείς θα συνεχίσουμε να δίνουμε δωρεάν το νερό αλλά δεν φτάνει. Εγώ πιστεύω ότι όχι μόνο στο Δικελί αλλά και σε άλλους Δήμους παγκοσμίως πρέπει να γίνει αυτό. Παγκοσμίως κάθε χρόνο 7 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από έλλειψη καθαρού νερού. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι δεν έρχονται στη ζωή για να πεθάνουν από έλλειψη νερού και φαγητού» τονίζει.
Η άποψη που έχει ο κ. Özgüven για τα ανθρώπινα δικαιώματα δε σταματά μόνο στο νερό. Το ίδιο πιστεύει και για τη τροφή, τη παιδεία, τη στέγαση, την υγεία και τις μεταφορές αλλά και τη κοινωνική ζωή.
Μάλιστα όπως μου περιγράφει στο Δικελί οι συγκοινωνίες είναι δωρεάν για τους μαθητές αν και στην αρχή ήταν δωρεάν για όλους μέχρι που ο Δήμος υποχρεώθηκε να βάλει αντίτιμο. «Ίσως φοβήθηκαν ότι θα αρχίσουν και οι άλλοι Δήμοι να κάνουν το ίδιο» υπογραμμίζει.
Εδώ αξίζει να αναφέρω πως ο κ. Özgüven έχει στη πλάτη του 20 χρόνια στη Δημαρχεία του Δικελί ενώ στις τελευταίες εκλογές το 2009 εκλέχθηκε με ποσοστό που ξεπέρασε το 40%.
Μάλιστα στο Δικελί ο Δήμος διαθέτει και δικό του φούρνο από τον οποίο πωλείται ψωμί σε τιμή κόστους. «Παράγουμε ψωμί και το πουλάμε σε τιμή κόστους στο λαό. Το καλοκαίρι συνεχίζουμε να κάνουμε το ίδιο και για όσους έρχονται για παραθέριση. Αυτό ισχύει για όλους» μου λέει.
«Κάθε πρόβλημα της πόλης, του κάθε πολίτη είναι και πρόβλημα της τοπικής αυτοδιοίκησης» είναι η αντίληψη του κ. Özgüven.
Μάλιστα αναφερόμενος στη κοινωνική ζωή, την οποία επίσης αναγνωρίζει ως ανθρώπινο δικαίωμα τονίζει: «Τα παιδιά, οι γυναίκες, οι νέοι θα πρέπει να έχουν μια θετική διάκριση σε όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής. Είναι ανθρώπινο καθήκον η συμμετοχή όλων στην κοινωνική ζωή» .
«Η μάχη είναι σε όλα τα επίπεδα και εμείς σαν μέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης πρέπει να μην κάνουμε πίσω στις πιέσεις της κεντρικής διοίκησης αλλά να βρισκόμαστε μαζί και ένα βήμα μπροστά στη μάχη» υποστηρίζει.
Ο κ. Özgüven μίλησε στη Θεσσαλονίκη σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το Συντονιστικό Πολιτών και φορέων SOSτε το νερό και το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού