Η φετινή υποψηφιότητα της Ιταλίας για το OSCAR ξενόγλωσσης ταινίας ήρθε στο 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κι εμείς πιστοί στο ραντεβού μας, δεν θα μπορούσαμε να λείψουμε από την αίθουσα Τζ.Κασσαβέτης στην μία και μοναδική προβολή της. Ο Τζόνας Καρπινιάνο επιστρέφει στην μεγάλη οθόνη συνδυάζοντας άψογα ντοκιμαντεριστικά στοιχεία και μυθοπλασία, μετά το Mediterranea, με τη ” Γειτονιά των Ανθρώπων “, την οποία υπογράφει ως εκτελεστικός παραγωγός, ο Μάρτιν Σκορσέζε.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Βρισκόμαστε στη Σικελία, σε ένα χωριό της Καλαβρίας. Εκεί κατοικούν πρόσφυγες, που έχουν φτάσει στη χώρα της Μεσογείου από κάθε γωνιά του κόσμου. Η κάμερα θέτει στο κέντρο της, έναν 14χρονο Ρομά και τον ακολουθεί βήμα βήμα στην μετάβαση προς μία επίπονη ενηλικίωση. Σε αυτόν τον δρόμο είναι αναγκασμένος να βιώσει απογοητεύσεις, ταπείνωση, να ρισκάρει και να εξαλείψει μέσα του, κάθε ίχνος ηθικής, ώστε να επιβιώσει.
Μέσα από μία σκληρή αφήγηση υφαίνεται ένας ευρύτερος άξονας προκαταλήψεων γύρω από τη ζωή των νομάδων. Καθημερινά εκτεθειμένοι σε μικρούς ή μεγάλους κινδύνους, επειδή κατ΄αυτόν τον τρόπο επέλεξαν να ζουν. Ένα δράμα, με βαρύ συναισθηματικό φορτίο για τον πρωταγωνιστή, που μοιραία το μεταβιβάζει στον θεατή. Μία περιπέτεια διαρκείας, που ισοδυναμεί με την καθημερινότητα αυτών των ανθρώπων. Το χρέος του μεγαλύτερου διττό. Να ζήσει την οικογένεια και να μυήσει τους επόμενους.
Οι πειρασμοί μεγάλοι. Η ηλικία δεν επιτρέπει δεύτερες σκέψεις. Η παρόρμηση κυριαρχεί. Πρέπει να είναι δυνατός (strong), κυρίως ψυχολογικά, για να συνεχίσεις. Δοκιμασίες, που διαδέχονται η μία την άλλη και τελικά μία καταβύθιση κι ένας εγκλωβισμός σε έναν κυκεώνα αμαρτιών, που λίγο λίγο σε πνίγουν, μέχρι να βαφτίσεις την ” κλοπή ” συνήθεια και να αποδεχθείς τη μοίρα σου, ως κάτι αναπόφευκτο.
Συμβιβασμός με τις επιταγές των καταβολών, ” εμείς κι οι άλλοι “, το χρήμα που κυβερνάει κι αλλοτριώνει κι η εσχάτη προδοσία του θεσμού της φιλίας, που βεβαίως προοικονομείται, ” εκεί που όλα πάνε καλά, έρχεται μία αναποδιά και τα διαλύει όλα “. Μία χωματέρη, που κρύβει τα κακώς κείμενα των απόκληρων του σημερινού συστήματος και μία απορία, που αφήνεται στη διακριτική μας ευχέρεια να την ερμηνεύσουμε, ο καθένας ξεχωριστά … Έγινε τελικά άντρας;
Ένα πολιτικό σχόλιο για την τραγωδία των αμοιβαία αποκεντρωμένων μειονοτήτων που κρατούν ο ένας τον άλλον κάτω, στον πυθμένα του κοινωνικού ιστού. Με ιδανική μουσική για να μαγέψει τους πιστούς της έβδομης τέχνης και να τους συμπαρασύρει σ΄ένα ταξίδι, που στο τέλος του αφήνει πίσω την αθωότητα της παιδικής ηλικίας.